16 Ağustos 2011 tarihli “ABD Patent Dairesi İyi Çalışmıyor” (https://www.alphanmanas.com/?p=1839) yazımda Dragons’ Den programı sayesinde (Ben, Yalçın Ayaydın, Nevzat Aydın ve Gamze Cizreli ile beraber) yatırım yapılan Drago’da (www.drago.com.tr) geliştirdiğimiz YEATZ De-Icing Fluid ile ilgili Bugün gazetesinden sevgili Perihan Çakıroğlu’nun haberini de paylaşmıştım. Haberin kupürü yukarıda. Ürünümüze Kanada’da bulunan ve dünyadaski önemli havalimanları tarafından akredite LIMA-AMIL Anti-Icing Materials International Labarotary’de 3 tane test uygulattık:
- AIR 5567A Test (Catalytic Carbon Disc Oxidation Test for SAE AMS 1431/1435 Runway and Taxiway De-Icing Chemicals). Havalimanlarındaki Pist ve Piste giden yollar için test edilen ürünümüzün uçakların fren sistemlerine zarar vermediği belirlenerek, dünyadaki her havaalanında kullanılması konusunda onay aldı.
- AIR 6171 & 6172 Test (Runway Deicer Performance Test for SAE AMS 1431/1435 Runway and Taxiway De-Icing Chemicals). Havalimanlarındaki Pistler için test edilen ürünümüzün uçakların iniş ve kalkışlarında uçakların kaymasına imkan vermediği gibi buz tutma ve eritme konusunda da üstün performans gösterdiği belirlendi. Ürünümüzün rakipleri olan (CMA) Kalsiyum-Magnezyum-Asetat ve (Pac) Potasyum-Asetat’a karşı üstün olduğu da test ile kanıtlanmış oldu (Test raporu için tıklayınız)
- FP-194 Test (Large Transport Type Aircarft Airodynamic Testing Of The Candidate Type 1 Fluid). Ürünümüzün diğer versiyonu ise, çok soğuk günlerde uçakların oynar bölümlerine (flap, stabilizör vs) sıkılması durumunda uçağa zarar vermediği ve verimli olarak buz oluşumunu önlediği konusunda onay aldı.
Böylesine önemli testlerden geçen ürünler kullanıcılar tarafından satın alınmadan önce düşük miktarlarda alımı yapılarak görsel testler uygulanır ve daha sonra büyük alıma geçilir. Ürünlerimizin testleri 2011’in Temmuz ayında yapıldığı için kullanıcı adaylarımız testleri ancak yeni gerçekleştirdiler. Yukarıda resmini gördüğünüz test noktası Ankara; Tarihi ise Ocak 2012. Testi yapan da Ankara Büyükşehir Belediyesi. Bu resim Yeatz De-Icing Fluid yola uygulandıktan 12 saat sonra çekildi. Resimde kar gözükmeyen bölgede 12 saat (hatta 24 saat sonra da) sonra hem buz oluşumu yoktu, hem de kar da tutmamıştı.
Bu bilgiler ışığında İstanbulda 16 Ocak 2012 de çok kısa süre yağan kar’ın yarattığı sıkıntıların nedenlerini sizlerle paylaşmak istiyorum. İstanbul Büyükşehir Belediyesi web sayfasında “Büyükşehir Kışa Hazır” diye haber yaparak aldığı önlemleri paylaştı: http://www.ibb.gov.tr/tr-TR/ Görünüşe göre yaşanan sorunlarda İstanbul Belediyesinin bir sorumluluğu yok. Çünkü sorunlar Metrobüs yollarında, E-5 ve TEM otoyollarında yaşandı. Söylediğim noktalar ise Karayolları Genel Müdürlüğü 17. Bölge’nin sorumluluk alanı içide bulunuyor: http://www.kgm.gov.tr/Sayfalar/KGM/ Anlamakta zorluk çektiğim konu 17. Bölge kar’ın hangi saatte dahi yağacağını bilmesine rağmen niye önlem almadığıydı? Eğer yollara sıvı çözücü atılmış olsaydı gazeteler sayfa sayfa kaza haberi yazmayacaklardı. Vatandaşlarımızın gece geç saatlere kalmamak için aniden toplu taşıma araçlarına, otoyol ile köprülere hücum etmeleri ve kötü hava koşulları nedeniyle arabalı vapurların da çalışmaması yaşanan sıkıntıda etkili oldu.
Peki Karayolları (ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi) niye sıvı çözücü kullanmıyor? Aslında her ikisi de kullanıyor. Ama kullandıkları “Tuzlu Su”. Özellikle İstanbul Büyükşehir Belediyesi ısrarla Tuzlu Su kullanıyor. Bunun bir yararının olmadığını benim söylemem gerekmiyor: Görünen köy kılavuz istemez misali. Karayolları Genel Müdürlüğü de “Tuzlu Su” ve zaman zaman “Üre” kullanıyor. Her iki kurum bunların dışında Potasyum-Magnezyum-Asetat veya Kalsiyum-Asetat kullanabilir ama bunlar inanılmaz pahalı. Bir de Türkiye’de şöyle bir sıkıntı var. Kış gelip havalar soğudu mu ortalıkta “sıvı çözücü satıcıları” türüyor. Bunlar o kadar anlamsız ürünler getiriyorlar ki, yola döküp, arkanızı dönüp baktığınızda dökülen ürün donuvermiş oluyor. Durum böyle olunca kurumlar da pes edip ucuz ama işe yaramayan çözümlere bağımlı kalıyorlar.
Gelecek yıl Türkiye’yi bilemiyorum ama İngiltere’de tüm otoyollarda Yeatz De-Icing kullanılırken, süpermarketlerde plastik şişelerde de Yeatz De-Icing Fluid satılacak.
Geçen yıl “İnovasyon” kelimesi duymaktan böğürmek gelmişti. Yazılar, konuşmalar, konferanslar, açık oturumlar. Herkes inovasyon’u tartıştı. Ben tartışmayı sevmiyorum; Yapıyorum. Konu inovasyondan açılmışken: Bitümen, poliüretan ve de-icer karşımının köprü ve otoyollarda kullanılması ile soğuk havalarda kendiliğinden buz çözücü oluşturan bir karışımın Ar-Ge’sini de bitirmek üzereyiz.