Türkiye’de yapılan Internet projelerinin %99’u (çıkan 1-2 taneye haksızlık etmemek adına) klon (yani yurt dışındaki projenin Türkiye’ye uyarlanmış hali) dur. Bunun çeşitli nedenleri vardır. Bu yazımın nedeni bu nedenleri burada tartışmak değil. Ama Türkiye’den klon olmayan bir proje de çıksa Türkiye’deki ölçek ekonomisi özellikle Türkiye kaynaklı Internet projelerinin önünde çok büyük bir engel. Gittigidiyor gibi şanslı olanlar da klonladıkları rakipleri tarafından satın alınıyorlar.
Wired’in her yıl yayınladığı “Hottest 100 Startups/Avrupa’nın En Dikkat Çeken 100 Internet Girişimi” içine giren (http://www.webrazzi.com/2012/08/03/wired-avrupa-100-girisim-turkiye/) ve Türkiye’den dahil olan 10 firma arasında 2. olan inploid’in hikayesi çok ilginç. Inploid’in rakibi Quora 21 Haziran 2010 tarihinde yayına başladı. Halbuki 2008 yılında fikri oluşan ve 20 Nisan 2010 tarihinde (Quora’nın çıkışından 2 ay önce) yapılan 1. Startup Weekend’e (http://www.webrazzi.com/2010/04/20/1-startup-weekend-istanbul-gerceklestirildi/) katılan inploid o tarihlerde kimsenin ilgisini çekememişti. Maddi olanaksızlıklar yüzünden Inploid’i hayata geçiremeyen Hakan ve Serkan Köse kardeşler, firmalara özel yazılımlarla geçimlerini sağlamaya devam ettiler. Bloomberg’de yayınlanan Dragons’ Den’e katılarak şanslarını denemek istediler.
Projeyi gördüğümde inanılmaz beğendim ve 5 Dragon’un da yatırım yapması konusunda israrcı oldum. Bunu yapmamız Melek Yatırımcılık konusunda Türkiye için çok önemli bir mesaj olacaktı. Bu yatırım sonrası yapacağımız röportajlarda Melek Yatırımcılık’ı vurgulayacaktık. Nitekim Hürriyet gazetesi bu konuyu neredeyse tam sayfa ile haber yaparak Türkiye’de “Melek Yatırımcılık” konusunda bir farkındalık oluşturdu:
Köse kardeşlerin internet projesi ile beraber aynı zamanda önemli bir “Melek Yatırımcı” ağı oluşturmayı da düşlemiştim: https://www.alphanmanas.com/?p=2515 Keiretsu Forum İstanbul’un benim başkanlığımda kurulması ile (www.keiretsuforum.com.tr) bu düşüm gerçekleşti.
Babamın 1991 yılındaki Internet hayalini göz ardı edip, Bilyoner.com projesi ile 10 yılı aşkın bir süre kaybından sonra Internet projelerine konsantre olmamın ardından (ki Bilyoner projesi sıfırdan yarattığım bir projeydi), Inploid ile ikinci Internet yatırımımı gerçekleştirmiş oluyorum. Şunu görüyorum ki, Internet projeleri holding şirketleri altında olmuyor. Şirketin ve/veya projelerin sahipleri mutlaka işin içinde olması gerekiyor. Yatırım yapanların mutlaka vizyoner, uzgörülü ve konu hakkında bilgili olması gerekiyor. İş geliştirme müdürlüğü güdümlü ve daha önce denenmiş Embrio gibi holding (2006 sonrası Teknoloji Holding/Hitay Holding) projeleri hem büyük hedeflerini gerçekleştiremiyor (4 yılda 25 şirket doğuracağı hedefi 2’de kaldığı gibi, kâr yapan bir şirket henüz yok), hem de kaybettikleri 8 haneli dolarlar yüzünden onları bu tür yatırımlara küstürüyor (haber için tıklayınız).
