İzmir’in efsanevi Belediye Başkanı Osman Kibar’ın aynı adlı torunu gene İzmirli girişimci Osman Kibar ile ilgili en güzel yazıyı, konuyu eskiden beri takip eden “İsmet Berkan yazdı“.
Osman Kibar’ın kurucu başkanı olduğu San Diego merkezli biyoteknoloji şirketi Samumed’in likit olmasa da piyasa değeri 12 milyar dolar. Türkiye’de bu değere sahip tek bir şirket var. O da “BİST’de işlem gören Garanti Bankası“. Bankacılık hisselerinin durumu kendi başarılarından ziyade Merkez Bankası ve BDDK gibi kural koyucuların kararlarına bağlı olduğu için yarın değerleri ne olur tahmin etmek çok zor. Ama Samumed taahhütlerini yerine getirirse hiçbir kural koyucu onu durduramaz; Dünya ilaç devleri de dahil.
ABD’de Biyoteknoloji sektörü Devlet ve Üniversiteler sayesinde büyüyor. Bazı çarpıcı rakamlara bakalım:
- ABD’de 1996-2013 yılları arasında Üniversite-Sanayi Patent Lisanslama Anlaşmaları ile sadece Biyoteknoloji sektöründe ekonomiye katkı $1.18 Trilyon’a ulaştı.
- 2013 yılında 818 tane start-up kuruldu.
- Yaratılan istihdam, çoğu yüksek-teknoloji projeleri olmasına rağmen, 3,824,000 oldu.
- 2013 yılı itibariyle 4,200 tane start-up hala aktif olarak devam ediyor.
- 2013 yılında bu firmalar 719 yeni ürün piyasaya sürdü ve $22.8 milyar ciro ürettiler.
- ABD’de en çok araştırma bütçesi olan 5 Üniversite:
1.Johns Hopkins University: $2.1 milyar,2.University of Michagen – Ann Arbor: $1.3 milyar,3.University of Wisconsin – Madison: $1.2 milyar,4.University of Washington: $1.1 milyar,5.University of California – San Diego: $1.07 milyar,
-
Northwestern University, Pfizer ile beraber gelişimine aracılık ettiği Lyrica ürünü sayesinde yılda $360 milyon kazanıyor.
Ne yapabiliriz:
- Devlet Sammumed vb şirketlere vergi ve varlık vergisi muafiyeti tanısın,
- Üniversiteler yurt dışında bu tür araştırma yapan Üniversiteler ile işbirliği yapsınlar,
- Devlet tarafından kurulan “Fonların Fonu” aracılığıyla kurulacak Üst Fon vb fonlar aracılığıyla bu tür şirketlere yatırım yapsınlar.
TOBB bünyesinde faaliyet gösteren “Türkiye Girişim Sermayesi Meclisi” üyesi seçildim. Bu konuları orada da sık sık gündeme getireceğim.